Speelgoed

Speelgoed is gereedschap.

Baby’s onderzoeken hun gereedschap door te voelen en te proeven. De allerjongsten hebben in het begin genoeg aan hun handen en voeten, maar gaan al gauw op onderzoek uit.

Op hun rug, op een harde ondergrond, treffen ze binnen bereik in het beste geval verschillende handzame objecten; iets hards, iets zachts, iets wat geluid maakt, iets om op te bijten, etc. Voor baby’s zijn handen en voeten nog even belangrijk, daarom leggen we bij de voeten ook vaak iets zwaars neer, of iets wat geluid maakt, zoals een pittenzak of een knisperboekje.

• Omdat ze veel in hun mond stoppen, moet het speelgoed naarmate kinderen jonger zijn vaker (samen?) worden gewassen.

Naarmate het onderzoek vordert, en kinderen hun speelgoed (gereedschap) beter leren kennen, kunnen ze er steeds ander en complexer mee spelen. Daarom is het ook belangrijk dat het speelgoed in verschillende situaties bruikbaar is (‘open ended’) en niet voor maar 1 toepassing is bedoeld.

• Hoe jonger het kind, hoe simpeler het speelgoed. Een lapje, een pollepel, een bijtring en een bordje kunnen samen alles voorstellen wat je maar denken kan. Hoe minder gedachte van iemand anders erin zit, hoe beter de verbeelding zich kan sterken.

Blokken kunnen overal voor dienen (en leggen o.a. de basis voor ons wiskundig en natuurkundig inzicht). Het werkt vooral structurerend als de blokken bij elkaar horen, in de zin van dat ze zich tot elkaar verhouden (twee of meer keer zo groot/klein etc). Dus niet allerlei soorten blokken door elkaar.

Net als we pas iets kunnen maken in een werkplaats als we weten welk gereedschap er is en waar we het kunnen vinden, is het belangrijk dat kinderen weten welk speelgoed er is en waar ze het kunnen vinden. En de beste manier om te weten waar je iets kunt vinden is het zelf (helpen) opruimen. Gedurende de dag kunnen we daarom regelmatig het verzamelen voorleven (alle blokken of alle beren of alle pannen weer op hun plek, bijvoorbeeld).

• Om te kunnen varieren, is het zeker een idee om af en toe wat speelgoed te verruilen #rouleren. Een basisvoorraad moet echter altijd aanwezig zijn. Blokken, beren, lappen, kussens, en verzamelobjecten (bekers, borden, bakjes etc) moeten vast aanwezig zijn.

Bij aanvang van de dag of activiteit dient de ruimte daarop te zijn voorbereid. Het speelgoed staat aantrekkelijk uitgestald Opruimen is niet alleen praktisch (dan is dat maar vast weer gedaan!) maar ook vormend. Wie leert opruimen, leert zorg dragen voor de omgeving, gevolg aan oorzaak te koppelen, initiatief ontwikkelen, samenwerken, doorzettingsvermogen en meer…

Spelen is werken onder andere omstandigheden. Samen het huishouden doen (koken, de was ophangen en opvouwen, vegen, etc) is daarom een belangrijk onderdeel van de dag. Naarmate we deze handelingen voorspelbaar en gestructureerd verrichten, leren kinderen in no time om een waardevolle bijdrage te leveren aan de grote huishouding die we met z’n allen vormen.

Lees ook: rituelen op het Eiland