Het pedagogisch beleid ontwikkelt zich op basis van toenemende ervaring, nieuwe inzichten en in een veranderende samenleving. Het is gebaseerd op de eisen die de Wet Kinderopvang stelt en houdt ook rekening met wensen, ideeën en opvattingen van de ouders die gebruikmaken van de gastouderopvang en de gastouders zelf. Het pedagogisch beleid is dus de overkoepelende visie waarbinnen het pedagogisch werkproces vorm krijgt en zich continu ontwikkelt en verbetert.
Visie
De visie van het gastouderbureau sluit aan bij de pedagogische visie van de kinderopvang van Het Eiland. Gastouders heten Bakens. Een Baken van Het Eiland maakt gebruik van de kennis en mogelijkheden op Het Eiland en kan hier ook zelf een bijdrage in leveren.
De pedagogische benadering op Het Eiland is eclectisch. We staan voortdurend open voor nieuwe (wetenschappelijke) inzichten. In onderling overleg blijven we een kennisbasis aanvullen. Deze kennis gebruiken we in ons handelen en in reflectie op ons handelen.
Daarbij leunen we zwaar op de positieve psychologie (waarderende pedagogiek, oplossingsgericht, self determination theory) in dat we ons richten op de mogelijkheden, talenten en affiniteiten van individuele kinderen, vanuit ontwikkelingspsychologisch perspectief.
We maken gebruik van de deugdenbenadering en baseren ons onder andere op de inzichten van Emmi Pikler, Aletha Solter, Reggio Emilia en Korczak.
Werkwijze Eiland Bakens
Kennismaken
Om een goed beeld te krijgen van onze visie in de praktijk is een kijkje op Het Eiland raadzaam. Jullie krijgen een rondleiding en kinderen mogen wanneer dat kan even op de groep spelen. Een kennismakingsgesprek thuis behoort ook tot de mogelijkheden. Hier nemen we graag de tijd voor omdat het belangrijk is om wensen en verwachtingen in kaart te brengen zodat we de geschikte Baken kunnen vinden. Bijzondere diëten en speciale pedagogische wensen horen we graag in het kennismakingsgesprek. Wanneer we een goed beeld van elkaar hebben en het klikt wederzijds, dan gaan we op zoek naar een geschikte Baken.
Selectie gastouders
Een Baken is iemand die zich kan vinden in de visie van Het Eiland. Het is iemand die pedagogische kwaliteit voorop stelt, iemand die meedenkt met de ouders. Gezond leren eten, een vrije bewegingsontwikkeling, kinderen in groepen leren deelnemen, geweldloos communiceren en je uiten in creativiteit zijn onderwerpen waar de Baken in geschoold is. Deze scholing stopt niet wanneer een Baken aan het werk gaat. Het Eiland en de crew blijven in ontwikkeling en op de hoogte van nieuwe inzichten. We staan open voor de visie van ouders en moedigen ouderparticipatie aan.
Een Baken die bemiddeld is door Het Eiland is geselecteerd op visie, talenten en intrinsieke motivatie. De Baken denkt niet alleen mee met de ouders over alle voorkomende opvoedvragen maar denkt ook mee op Het Eiland en kan daar ook kennis delen. Actief een netwerk creëren waardoor kinderen met elkaar kunnen spelen is een kerntaak voor een Baken. Kinderen ontwikkelen zich hierdoor in een kinderrijke omgeving. Bakens werken samen waar mogelijk en versterken elkaar. Het organiseren van (gezamenlijke) warme lunches, activiteiten met meerdere kinderen (op Het Eiland of op een Bakenlocatie in de buurt) en samen buiten spelen behoort tot de mogelijkheden.
Regelmatig zijn er open crew avonden op Het Eiland waar potentiële nieuwe Bakens langs kunnen komen om kennis te maken met Het Eiland. Met de mensen die passen bij Het Eiland gaan we verder in de selectieprocedure. We zorgen voor een ruim aanbod in gemotiveerde Bakens.
Koppeling
Wanneer de wensen van de vraagouders duidelijk zijn gaan we op zoek naar de juiste Baken. Dan volgt een koppelingsgesprek waarin jullie aan elkaar worden voorgesteld. De rol van het gastouderbureau wordt uitgelegd en de proeftijd waarin jullie kunnen ervaren of jullie een match zijn wordt besproken.
Evaluatie
Een maand nadat de Baken is gestart hebben we een evaluatiegesprek met elkaar. Ouders of verzorgers en Baken geven aan hoe het gaat, of het klikt met de kinderen en of deze koppeling voortgezet dient te worden. Zowel succeservaringen als verbeterpunten komen ter sprake in dit gesprek.
Werkwijze Bakens van Het Eiland
Emotionele veiligheid
Emotionele veiligheid is een voorwaarde om te kunnen spelen en ontwikkelen. Een Eiland Baken biedt vertrouwde opvang met de huiselijke omgeving van het kind of de Baken als haven van waaruit het kind op avontuur kan gaan. De opvanglocatie is de basis en wanneer het kind er klaar voor is zorgt de Baken voor een verrijking van de omgeving. De Baken is opgeleid op en wordt ondersteund door Het Eiland. De Baken bouwt een vertrouwensband op met het kind en ondersteunt het kind in het ontdekken van de wereld. Wanneer de emotionele veiligheid voldoende gewaarborgd is, durft een kind op ontdekkingsreis te gaan. De Baken is de schepper van de randvoorwaarden voor deze reis.
Pikler stelt dat een kind zich alleen vrij kan ontwikkelen en zelfstandig kan spelen als het zich veilig en geliefd voelt. Bij kleine kinderen betekent dit veiligheid creëren door intensief en bewust contact te hebben op de momenten van verschonen of voeden. De manier waarop we een kind aanraken en toespreken bepaalt of het zich geborgen voelt. Een Baken van Het Eiland noemt het kind bij de naam en kondigt aan wat ze gaat doen. Door aandachtig te communiceren kan er al heel vroeg een dialoog ontstaan. Het kind is geen passief wezen dat verzorgd moet worden, maar een actieve deelnemer die contact maakt.
Voorspelbaarheid
Kinderen ervaren veiligheid in voorspelbaarheid. Ook in een vertrouwde omgeving zal de Baken waar dat kan aansluiten bij de dagindeling van Het Eiland. Zo kunnen Bakens momenten combineren of met de kinderen op Het Eiland aanschuiven. De zelfstandigheid en zelfredzaamheid van kinderen wordt vergroot wanneer ze weten wat er gaat gebeuren gedurende de dag. Uiteraard houdt een Baken het kind in het vizier en is de Baken flexibel en creatief wanneer het kind iets anders nodig lijkt te hebben.
Een rijke omgeving
Een Baken van Het Eiland is meer dan een gastouder die op de kinderen past bij afwezigheid van de ouders. Een Baken heeft een Eiland achter zich staan. Daar krijgt de Baken gelegenheid tot (bij)scholing en blijft een Baken in contact met de crew. Het Eiland is ook een plaats om met andere Bakens en kinderen samen te komen. Kinderen zijn elkaars eerste pedagoog volgens Reggio Emilia. Ze leren het meeste van elkaar en krijgen van de Bakens tijd en ruimte voor eigen sociale interacties.
De Baken heeft een observerende taak en zorgt voor randvoorwaarden voor het gezamenlijke spel. Ingrijpen gebeurt alleen wanneer echt nodig en heeft als doel de kinderen te helpen er samen uit te komen. Materialen en activiteiten sluiten aan bij de interesses van de kinderen op dat moment. Zo kunnen ze tot verdieping in het spel komen en worden ze uitgedaagd om een stapje verder te zetten.
Een Baken van Het Eiland combineert de voordelen van de kinderopvang met de vertrouwdheid van een eigen Baken. Kinderen krijgen onder begeleiding van de eigen Baken een plek om met elkaar te spelen en samen te ontdekken. Bakens van Het Eiland zijn elkaar collega’s. Ze overleggen en organiseren samen. Ze inspireren en versterken elkaar door gebruik te maken van elkaars talenten. Binnen Het Eiland zijn er verschillende mogelijkheden tot cursussen volgen of geven en activiteiten waaraan de kinderen kunnen deelnemen. Zo kan een gastouder met de kinderen naar peuterdans of yoga.
Bakens van Het Eiland zijn opgeleid om gericht activiteiten aan te bieden. Hier valt vrij spel ook zeker onder omdat dit een belangrijk middel is voor optimale ontwikkelingsmogelijkheden. De activiteiten en het vrije spel zijn zo vormgegeven dat de kinderen gestimuleerd worden in hun sociale ontwikkeling, zintuiglijke ontwikkeling, motorische en cognitieve ontwikkeling. Zowel het materiaal als de verzorging van de omgeving daagt uit tot ontdekkend bewegen.
Sociale competentie
In een groep kunnen kinderen sociale vaardigheden oefenen. Met de vertrouwde Baken op de achtergrond kunnen de kinderen samen spelen en stimuleren ze elkaar in hun ontwikkeling. Bakens zorgen voor de kinderrijke omgeving die zo wordt ingericht dat de van nature aanwezige creativiteit en drang tot onderzoeken gestimuleerd wordt.
Waar kinderen samen spelen botsen ze ook wel eens. Het is belangrijk dat kinderen op zichzelf leren vertrouwen. Kinderen krijgen tijd en ruimte om samen tot een oplossing te komen. Er is veel aandacht voor het ontwikkelen van vreedzame vormen van conflicthantering, o.a. door niet te vragen wie begon of te straffen, maar het conflict en de tegengestelde belangen centraal te stellen en een oplossing te helpen zoeken. Vaak heeft het kind dat het conflict heeft opgezocht meer aandacht nodig dan het ‘slachtoffer’ (dat natuurlijk zeker gerustgesteld moet worden).
Bakens hebben een consequente, accepterende houding ten opzichte van emoties als ‘huilen’ en ‘boosheid’ (Solter) en werken vanuit de deugdenbenadering, waarbij ze de deugd zo veel mogelijk voorleven en benoemen als verklaring voor de gewenstheid van bepaald gedrag (vriendelijkheid, beleefdheid, geduld, tolerantie). Daarbij treden ze nadrukkelijk niet conflictvermijdend op, maar bieden ze handvatten om frustratietolerantie op te bouwen en zo tot een gezonde emotieregulatie te komen.
Zo raken kinderen intrinsiek gemotiveerd om op een respectvolle manier met elkaar om te gaan.
Skills
Omdat we ervan uitgaan dat ieder kind zijn eigen tempo aangeeft, biedt de Baken veel gelegenheid tot vrij spel (binnen en buiten). Afhankelijk van de ontwikkeling en belangstelling van het kind nodigt de Baken het kind uit om gericht op zoek te gaan naar wat het fascineert.
Op Het Eiland worden verschillende mogelijkheden geboden waar gastouders ook aan deel kunnen nemen met de kinderen. Doordat gastouders met elkaar samenwerken kunnen ze gebruik maken van elkaars talenten en interesses en zo de kinderen een veel ruimer aanbod in activiteiten en begeleiding bieden.
De sport en spel activiteiten bieden volop gelegenheid om te oefenen met sociale interactie. Met de kunstzinnige, muzikale en theatrale activiteiten worden kinderen aangemoedigd hun individuele vaardigheden te versterken, denkend hierbij aan ontwikkeling van ritme, evenwicht, maar ook het saamhorigheidsgevoel, doorzettingsvermogen en loyaliteit.
Door de hierboven genoemde groepsactiviteiten leren de kinderen aldoenderwijs om binnen verschillende zettingen als groep te functioneren. De structuren, verwachtingspatronen en activiteiten zijn bij dans bijvoorbeeld anders dan bij taekwondo, yoga en muziek.
De kinderen leren schakelen door binnen verschillende zettingen te werken aan hun individuele vaardigheden.
Zelfstandigheid
Uitdaging en spanning (een balans tussen (in)spanning en ontspanning) zijn belangrijk voor kinderen, mits binnen de grenzen van veiligheid en vertrouwen. Wij nodigen kinderen uit om zelf op verkenning te gaan, zodat zij op zichzelf leren te vertrouwen en zich daardoor verder kunnen ontwikkelen.
Frustratie-tolerantie, de uitdagingen die het kind tegenkomt zal het zelf overwinnen, deze ervaringen van succes dragen bij het zelfvertrouwen en het gevoel iets te kunnen, invloed te hebben op zijn omgeving. Ook als hetgeen dat bereikt wil worden niet meteen lukt, en inventiviteit of uithoudingsvermogen vraagt van het kind. Het kind wordt ondersteund met hulp, maar zoveel mogelijk in zijn autonome waarde gelaten, waardoor het kind zelf aangeeft welke hulp nodig is om zijn doel te bereiken.
Een Baken neemt kinderen serieus en overlegt waar mogelijk met de kinderen wat ze gaan ondernemen. Het kind wordt niet geleefd maar kan zelf kiezen uit verscheidene mogelijkheden die een Baken biedt.
Vrijheid
Een leidende gedachte van Pikler is dat een kind de vrijheid moet krijgen om in zijn eigen tempo te leren bewegen en spelen. Bakens bieden kinderen de mogelijkheid en ruimte om met geduld en doorzettingsvermogen volgende stappen aan te gaan of moeilijkheden te overwinnen. Dat legt de basis voor een gezonde dosis zelfvertrouwen. Ze bieden afwisselend en interessant speelgoed in een veilige ruimte die uitdaagt tot beweging, ontdekking en het verleggen van grenzen.
De locatie
Een Baken (gastouder) kan volgens de Wet Kinderopvang de kinderen opvangen in het eigen huis of in het huis van de vraagouders (en kinderen). Deze opvanglocatie moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moeten er voldoende rookmelders zijn en moet de locatie rookvrij zijn. De bemiddelingsmedewerker van het bureau bezoekt de locatie minimaal twee maal per jaar om deze voorwaarden te bespreken, te evalueren en om de risico inventarisatie uit te voeren.
Op de locatie mogen er maximaal 6 kinderen opgevangen worden. Eigen kinderen onder tien jaar worden meegerekend wanneer zij aanwezig zijn. Als alle kinderen jonger dan 4 zijn mogen er 5 kinderen tegelijk aanwezig zijn. Er mogen maximaal 4 kinderen van 0 en 1 jaar tegelijk aanwezig zijn waarvan er maximaal 2 kinderen 0 jaar mogen zijn. Hoeveel kinderen er opgevangen kunnen worden is afhankelijk van de binnen- en buitenruimte die beschikbaar is voor de kinderen. Voor jonge kinderen (tot 1,5 jaar) dient er een aparte slaapruimte te zijn.
Iedere gastouder is goed telefonisch bereikbaar en heeft een achterwacht.
Samenwerking met ouders
Afstemming en aansluiting op ouders is van groot belang. Vooral wanneer de opvang thuis plaatsvindt is het voor kinderen prettig wanneer dit in overeenstemming gaat. We richten ons op een optimale samenwerking met de thuissituatie, zodat de Baken daarop een waardevolle aanvulling kan zijn.
De intake met de vraagouders of verzorgers doen we graag op Het Eiland, zodat de werkwijze in de praktijk getoond kan worden. Bakens worden ook op Het Eiland uitgenodigd om te kijken of ze zich kunnen vinden in de werkwijze en of ze passen bij de vraag van de ouders. Waar gewenst maken we samen met de ouders per kind een ontwikkelplan, mede gebaseerd op de gewoontes thuis en de wensen van ouders.
De betrokkenheid van ouders stellen we op prijs. Ouderparticipatie moedigen we aan op Het Eiland. Het gastouderbureau heeft een eigen oudercommissie die per mail bereikbaar is. De bemiddelingsmedewerker van het gastouderbureau is uiteraard ook altijd bereikbaar voor de ouders.
Daarnaast organiseren we op Het Eiland tweewekelijks opvoedinspiratie-avonden, waarop we een thema aan de orde stellen waarna we ouders uitnodigen hierover met elkaar in gesprek te gaan.
Wensen en behoeftes van de ouders worden kenbaar gemaakt middels plan op maat. Met dit plan gaat de bemiddelingsmedewerker op zoek naar de geschikte Baken. Ouders kunnen naast de gastouderopvang ook gebruik maken van de andere diensten die Het Eiland biedt.
Voeding
Op Het Eiland is veel aandacht voor gezonde voeding. Onderstaande alinea komt uit de pedagogische benadering van het kinderdagverblijf en geeft duidelijk de visie op voeding weer.
We geloven dat kinderen gezond leren eten als ze de gelegenheid krijgen zich het eten ‘eigen te maken’, door ze te betrekken bij de bereiding en ze eigenhandig te ‘leren’ eten. De Rapley-methode vormt de basis voor een autonomie-ondersteunende voedingsmethode (waarbij we ons baseren op de methode van Stefan Kleintjes). De kinderen drinken water op het Eiland. Zo vroeg mogelijk beginnen we met het oefenen hiermee. De kinderen mogen ter alle tijden drinken en het staat altijd klaar. In de moestuin leren ze voedsel zaaien, verzorgen en oogsten. Tijdens de (warme) lunch leren ze op ongedwongen wijze verschillende soorten groenten, granen en peulvruchten kennen.
Koken en eten is een sociale gelegenheid. Doordat Bakens van Het Eiland met elkaar verbonden worden, kunnen ze samen kook- en eetactiviteiten organiseren. Voor kinderen is het leuk en stimulerend om in een groter gezelschap te eten. Bakens worden opgeleid op Het Eiland en zijn geschoold in het bevorderen van een gezonde leefstijl. Bakens leren de kinderen een goede handhygiëne te hanteren.
Kinderen zijn actieve deelnemers in het kookproces. Kinderen kunnen helpen met boodschappen doen, eten bereiden, groenten wassen en proeven. De zelfstandigheid wordt gestimuleerd door kinderen gelegenheid te geven om te ontdekken wat ze zelf kunnen. Dit begint al op jonge leeftijd. Een baby kan eten van een eigen bordje pakken om te onderzoeken en te proeven. Een baby kan water leren drinken uit een beker. Peuters kunnen helpen met tafel dekken en zelf een broodje smeren. Doordat de kinderen waar mogelijk gezamenlijk eten krijgen ze ook genoeg gelegenheid om elkaar te leren helpen. De sociale vaardigheden worden optimaal ontwikkeld tijdens het koken en eten.
Ouders en Bakens kunnen regelmatig overleg hebben over voeding en andere vragen bij opvoeden. Daarnaast worden op Het Eiland regelmatig informatieve avonden georganiseerd voor ouders en crew waarbij verschillende onderwerpen aan bod komen. Ook voor advies omtrent voeding kun je op Het Eiland terecht. Op de website vind je de mogelijkheden.
Lerende organisatie
Eiland van Groningen wil vanuit de visie op ontwikkeling medewerkers in hun praktijk ondersteunen met opleiding, wetenschappelijke bronnen en intervisie, om zo de aansluiting tussen theorie en praktijk te bevorderen. Op basis van hoe we wensen te handelen, zo handelen we. Ter plekke. In dat licht spreken we van een pedagogische benadering.
Bakens maken gebruik van de kennis op Het Eiland. Ze kunnen opvoedingsinspiratieavonden bijwonen. Er zijn mogelijkheden tot intervisie waarbij ze veel van en met elkaar kunnen leren. De bemiddelingsmedewerker heeft regelmatig evaluatiegesprekken met Bakens. Op Het Eiland krijgen Bakens volop gelegenheid om hun eigen expertise te delen met de rest van de crew en de ouders.
Wet- en regelgeving
Opvang via het gastouderbureau van het Eiland is gehouden aan wet- en regelgeving zoals vastgelegd in de Wet Kinderopvang. Het gastouderbureau houdt zich aan de eisen m.b.t. de kwaliteit van de opvang, de grootte en samenstelling van de groepen, de ruimtes waar gebruik van wordt gemaakt, nodige voorzieningen, medezeggenschap van ouders en opleidingsvereisten voor medewerkers.
Meldcode
Bakens hebben kennis van en handelen naar de meldcode van ons bureau en zijn op de hoogte van de wettelijke meldplicht.
Eilandraad en oudercommissie
Bij het Eiland werken we met een Eilandraad. De Eilandraad bestaat uit de oudercommissie en een paar crewleden van het Eiland, hier kunnen ook anderen bij aanschuiven zoals een Ontvanger, de kok of iemand die mee kan en wil denken over de onderwerpen op de agenda die keer. De Eilandraad zal samen kijken naar verschillende onderwerpen waar we elkaar in kunnen versterken. Nadenken over bestaande aanpak en nieuwe plannen ontwikkelen. Eilandcrew kan nieuwe plannen voorleggen aan de Eilandraad zodat we een zo goed mogelijk afgestemd beleid zullen hebben. Theorie en praktijk neerzetten die voor kinderen, ouders, crew het beste uitpakt.
De Eilandraad vergadert vier keer per jaar, de Oudercommissies daarnaast nog twee keer. Het gastouderbureau heeft geen eigen Oudercommissie.
Klachtencommissie
Hierbij de link naar het klachtenreglement.
Contact
Mochten er vragen zijn of iets waar jullie onderling niet uitkomen, dan kun je contact opnemen met Het Eiland op nummer 050-7851720 of met Geerte (geerte@eilandvangroningen.nl). Per mail is het bakenbureau altijd bereikbaar. Op vrijdag is er tussen 13:00 en 14:00 een inloopuur waar ouders altijd binnen kunnen lopen voor een gesprek.